Tokom skoro pet decenija i 58 romana, Stiven King je u naše snove protkao nevjerovatne stvari. Nijedan drugi živi autor ne može toliko da nas uplaši kao on. Njegov rad zadire direktno u naše prirodne i najveće strahove.
Kingova ukrašena proza učinila ga je lakom metom za kritičare. Književni krugovi vole da raspravljaju o tome da li je on zapravo dobar pisac ili samo prevarant, koji je prevario masu da tretira palp fikciju kao visoku umjetnost.
King je jedan od najprodavanijih autora, koji je prodao više od 350 miliona primjeraka. Prešao je dug put, s obzirom na činjenicu da je svoj prvi roman bacio u kantu za smeće, ali ga je supruga ubijedila da ne treba da odustane pa ga je 1974. godine objavio pod nazivom “Keri”. Roman je potom postao hit horor film.
Stiven King je i dalje glavni izvor inspiracije za Holivud, jer je inspirisao skoro 100 filmskih i TV adaptacija. Najnovije, adaptirano izdanje njegovog romana “Groblje kućnih ljubimaca” stiglo je u naše bioskope.
Iako su njegovi žanrovski napori mješavina sci-fi, fantazije, vesterna i kriminalističke fikcije, on se i dalje prvenstveno doživljava kao majstor horora.
Međutim, kada je riječ o Kingovom radu, strahovi se ne pojavljuju iz neshvatljivog, već iz onoga što Amerika zna da je istina, ali je tako dugo pokušavala da porekne.
“Keri” je vatrena kugla bjesa usmerena na kontinuirano potiskivanje ženske seksualnosti.
Isijavanje ometa svjetost roditeljskog nasljeđa, postavljajući pitanje da li možemo da izbjegnemo cikluse nasilja i razaranja koje smo nasljedili od naših predaka.
U “Mrtvačkom plesu”, njegovoj zbirci eseja o hororu iz 1981. godine, King imenuje tri emocije izazvane žanrom: odvratnost, užas i teror. Njih smatra najmoćnijim, jer se ne bave onim što se vidi ili čuje, već šta nam govori o našem svijetu.
King se često bavi poricanjem sa natprirodnim zaokretom. Umrli, na primjer, imaju tendenciju da se uzdignu iz groba kako bi istakli oštre istine o protagonistima priče.
Ne možemo poricati svoju prošlost ili pokušati da pobjegnemo od nje. Stanovništvo Derija (izmišljeni grad u Mejnu, gdje se odvija radnja mnogih Kingovih djela) može da pokuša da potisne tamnu istoriju grada – od eksplozije željezare koja je ubila skoro 100 djece, do spaljivanja crne tačke od strane bijelih suprenacista – ali ovo dozvoljava samo da stvorenje inače poznato kao Penivajz klovn (To) napreduje.
Svakih 27 godina, on se ponovo pojavljuje da bi se hranio ovim nasiljem. Svako ko poznaje američku i svjetsku istoriju, prepoznao bi iste cikluse. Kao što bi rekao Džordž Santajana: „Oni koji se ne mogu sjetiti prošlosti osuđeni su da je ponove.”
Ipak, King se ne baca u očaj. On može koristiti naše strahove suočavanja sa istinom kao sredstvo da nas zastraši, ali nas ne osuđuje za vječnost. Nadamo se da će buduće generacije konačno moći da pobijede čudovišta našeg svijeta.
Autor: Živorad GAZIVODA
